ΥΓΕΙΑ | ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η παχυσαρκία αποτελεί τη «νόσο» της εποχής μας. Η πολύωρη επαγγελματική  απασχόληση, οι διατροφικοί «πειρασμοί» σε συνδυασμό με την ελαττωμένη φυσική δραστηριότητα και τον καθιστικό τρόπο ζωής έχουν οδηγήσει στην αύξηση του σωματικού βάρους. 

Οι νέες γυναίκες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με το βάρος τους συχνά έρχονται αντιμέτωπες και με γυναικολογικά προβλήματα που οδηγούν σε προβλήματα γονιμότητας. Ακόμη όμως και εκείνες που συλλαμβάνουν, συχνά εμφανίζουν παθολογία στην κύηση, που μπορεί να έχει πολλές επιπτώσεις τόσο σε εκείνες όσο και στο έμβρυο.  

ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η κατάταξη σε κατηγορίες βάρους γίνεται μέσω του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Ο δείκτης αυτός προκύπτει από την διαίρεση του βάρους σε χιλιόγραμμα προς το ύψος στο τετράγωνο: 

ΔΜΣ = Βάρος (Kg) / Ύψος2 (m) 

Ο ΔΜΣ αποτελεί μια αντικειμενική εκτίμηση της διατροφικής κατάστασης του ατόμου και του ποσοστού λίπους στον οργανισμό. 

Ο ΔΜΣ ισχύει για άτομα άνω των 18 ετών ενώ δεν ανταποκρίνεται σε έγκυες και θηλάζουσες. Όσον αφορά δηλαδή τις γυναίκες, ο υπολογισμός του πρέπει να γίνεται πριν την κύηση.  

Ανάλογα με τον ΔΜΣ, προκύπτει αν το άτομο είναι φυσιολογικού βάρους, ελλειποβαρές, υπέρβαρο ή παχύσαρκο: 

ΔΜΣ <  18.5 – Λιποβαρής 

ΔΜΣ μεταξύ 18.5 και 24.9 – Φυσιολογικό βάρος 

ΔΜΣ μεταξύ  25 και 29.9 – Υπέρβαρος 

ΔΜΣ μεταξύ 30 και 39.9 – Παχύσαρκος 

ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΤΗΝ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ 

Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ASRM), το τουλάχιστον 6% των κρουσμάτων πρωτοπαθούς υπογονιμότητας οφείλονται στην παχυσαρκία της γυναίκας. Αυτό συμβαίνει μέσω πολλών βιοχημικών μηχανισμών που ενεργοποιούνται λόγω της αύξησης του λίπους. 

Οι γυναίκες με αυξημένο βάρος παρουσιάζουν διαταραχές στην ωοθυλλακιορρηξία, οι οποίες κλινικά εμφανίζονται ως διαταραχές του κύκλου. Οι ορμόνες που παράγονται από τα λιποκύτταρα αλλά και η αντίσταση στην ινσουλίνη που όλες οι υπέρβαρες γυναίκες παρουσιάζουν, εμποδίζουν την παραγωγή των ωαρίων και ταυτόχρονα αναστέλλουν την φυσιολογική τους ωρίμανση. Αυτό σημαίνει πως ακόμη και αν μία παχύσαρκη γυναίκα συλλάβει, έχει σαφώς μεγαλύτερη πιθανότητα να αποβάλλει σε σχέση με μία γυναίκα της ίδιας ηλικίας με φυσιολογικό βάρος.  

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ 

Εκτός από τα αυξημένα ποσοστά αποβολών, οι παχύσαρκες έγκυες έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης πολλών παθολογικών καταστάσεων όπως υπέρταση της κύησης, προεκλαμψία, διαβήτη κύησης κλπ. Λόγω αυτών, σε πολλές περιπτώσεις η επίδραση στο έμβρυο είναι η καθυστερημένη ενδομήτριος ανάπτυξη ή η μακροσωμία (βάρος > 4 κιλών). Σε περιπτώσεις διαβήτη κύησης, συχνή είναι η μακροσωμία και το υδράμνιο (αυξημέση ποσότητα αμνιακού υγρού). 

Τόσο λόγω της επιβάρυνσης του οργανισμού της μητέρας, όσο και λόγω της δυσπραγίας του εμβρύου μέσα στην μήτρα, οδηγούμαστε πολλές φορές σε ιατρογενή πρόωρο τοκετό, προκειμένου να διασφαλίσουμε το «καλώς έχειν» και των δύο. Δυστυχώς στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις ο τοκετός γίνεται με καισαρική τομή, καθώς τα έμβρυα αυτά, λόγω της καταπόνησης μέσα στην μήτρα από τις συγκεκριμένες παθολογίες, δεν έχουν τις εφεδρείες να ανταπεξέλθουν σε έναν φυσιολογικό τοκετό. Εκτός αυτού, σε περιπτώσεις υπέρτασης και προεκαλαμψίας, παρατηρούνται αυξημένα ποσοστά αποκόλλησης πλακούντα, κατάστασης που εξ’ορισμού οδηγεί σε επείγουσα καισαρική τομή.  

Στην σύγχρονη βιβλιογραφία και σε μελέτες με μεγάλο αριθμό κυήσεων αποδεικνύεται επίσης πως τα ποσοστά συγγενών ανωμαλιών σε έγκυες με αυξημένο βάρος είναι υψηλότερα σε σχέση με έγκυες με φυσιολογικό βάρος. Οι συγγενείς καρδιοπάθειες καθώς και οι ανωμαλίες του νευρικού συστήματος είναι συχνότερες σε γυναίκες με υψηλό ΔΜΣ.  

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό, οι γυναίκες που σχεδιάζουν κύηση στο μέλλον να φροντίζουν να διατηρούν το βάρος τους σε φυσιολογικά επίπεδα. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερα κιλά από το φυσιολογικό, καλό είναι αυτά να χάνονται πριν την σύλληψη, προκειμένου να διευκολυνθεί η επίτευξη μιας εγκυμοσύνης.  

Ωστόσο, αν μια γυναίκα ξεκινήσει την κύηση με περισσότερα κιλά από το φυσιολογικό, καλό είναι να ακολουθήσει από την αρχή ειδικά προσαρμοσμένο διαιτολόγιο, σχεδιασμένο από ειδικούς επαγγελματίες υγείας, να έχει καθημερινή φυσική δραστηριότητα την οποία θα ορίσει ο γιατρός της και να ακολουθεί τις οδηγίες του γιατρού της.