Μιχάλης Παούρης

Μιχάλης Παούρης

‘’Μου θυμίζεις τον Χιώτη…’’  είχε πει ο Μίκης Θεοδωράκης όταν τον άκουσε για πρώτη φορά στα 15 του να παίζει την ‘’Δραπετσώνα’’ και τον ‘’Χαρταετό’’. 

Ο πολυβραβευμένος παγκοσμίως σολίστας του μπουζουκιού, γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Ταύρο και από την ηλικία των 10 ξεκίνησε να παίζει μουσική σε ένα μαγαζί στο Μοσχάτο. Στο σπίτι του το ραδιόφωνο και το πικάπ έπαιζαν μόνο λαϊκά τραγούδια και παρόλο που οι γονείς του δεν είχαν καμία σχέση με τη μουσική, λάτρευαν να ακούνε Καζαντζίδη, Διονυσίου, Ζαμπέτα και Χιώτη. Σίγουρα δεν μπορούσαν να φανταστούν την πορεία που θα είχε ο γιος τους, ένα είναι όμως βέβαιο ότι είναι υπερήφανοι. 

C.S.: Κύριε Παούρη, σας ευχαριστούμε για την ανταπόκριση σας και για την σημερινή μας κουβέντα. Παγκοσμίως βραβευμένος, φτάσατε μέχρι το Carnegie Hall, σας έχουν βραβεύσει σε πλειάδα χωρών κι έχουν μιλήσει για εσάς με κολακευτικά λόγια διεθνώς αναγνωρισμένοι καλλιτέχνες. Στην Ελλάδα πιστεύετε πως ισχύει το “ουδείς προφήτης στον τόπο του”; 

Μ.Π.: Αρχικά, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και τη φιλοξενία. Σας ευχαριστώ διότι μου δίνετε τη δυνατότητα να φτάσουν τα λόγια μου ένα βήμα ακόμα πιο μακριά. Η ερώτηση που μου κάνετε ρίχνει στα βαθιά τη συζήτησή μας άμεσα και γρήγορα. Συντόμως να σας πω ότι, ναι, αληθεύει αυτό που περιγράφετε. Πιστεύω ότι κανείς δεν αναγνωρίζεται στον τόπο του γενικά αλλά ένα παραπάνω  στην Ελλάδα. Πιο περιγραφικά, έχω την ανάγκη να σας δώσω ένα μικρό παράδειγμα των όσων λέμε διότι έχει αξία οι αναγνώστες μας να έχουν και μια εικόνα αυτής της πραγματικότητας. Σε διάστημα ενός έτους και για την ακρίβεια μεταξύ 2018 – 2019 πήρα τρία από τα σημαντικότερα παγκόσμια βραβεία της καριέρας μου. Βραβεύομαι αρχικά στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με το 1ο Παγκόσμιο Βραβείο Κλασσικής μουσικής, μετά στο Salzburg της Αυστρίας και στην Wiener Saal του Mozarteum Πανεπιστημίου ξανά με το 1ο Παγκόσμιο Βραβείο Κλασσικής μουσικής και μετά, το Νοέμβριο του 2018 ήταν το αποκορύφωμα αυτής της διαδρομής των τριών βραβείων, όταν πήρα το 1ο Παγκόσμιο Βραβείο Κλασσικής μουσικής στο θρυλικό – ιστορικό Carnegie Hall της Νέας Υόρκης όπως πολύ σωστά αναφέρατε. Εδώ δεν ασχολήθηκε κανείς πλην των φανατικών θαυμαστών μου που είναι δίπλα μου σε κάθε μου βήμα με στηρίζουν και μου δίνουν δύναμη να συνεχίζω..  2 το πολύ 3 sites έγραψαν για αυτά τα τρία επιτεύγματα. Κανείς άλλος. Αυτή όμως είναι μια πραγματικότητα ελληνική. Την γνωρίζω, με πονάει αλλά δεν κοιτώ αυτό. Αντιθέτως, κοιτώ μόνο μπροστά, δημιουργώντας νέα καινοτόμα πράγματα στη μουσική με μέσον το εθνικό μας όργανο που λέγεται μπουζούκι. 
Θα ήθελα όμως να σας αναφέρω ότι η αγάπη που παίρνω στον Ταύρο, την πόλη που μεγάλωσα και ζω ακόμη, είναι τεράστια. Οι νέοι άνθρωποι της δημοτικής αρχής, που είναι μέσα στα πράγματα, ενημερώνονται και ενδιαφέρονται, φέρνουν πιο κοντά στον κόσμο τα βήματά μου. Δεν θα μπορούσα να παραλείψω να αναφέρω την βράβευση μου τον Ιούνιο του 2018 από τον Δήμαρχο Ανδρέα Ευθυμίου. Εκεί πήρα μια ελπίδα ότι οι άνθρωποι, αν θέλουν, μπορούν να ρίξουν την προσοχή τους σε κάτι που αξίζει αλλά πόσο μάλλον σε κάποιον έχει την ευλογία από τον Θεό, να προσφέρει πράγματα στην χώρα του, συνεπώς στον τόπο του. Άλλωστε, στην Αυστρία κάποιοι από το κοινό, φώναξαν με μεγάλο ενθουσιασμό  
«Ο Μότσαρτ γύρισε σπίτι του!» κι εγώ τους είπα «Σας ευχαριστώ πολύ θερμά. Αλλά με λένε Μιχάλη Παούρη και το σπίτι μου είναι στον Ταύρο της Αθήνας.»   

C.S.: Γνωρίζουμε ότι το οικογενειακό σας περιβάλλον δεν είχε κάποια σχέση με τη μουσική. Τι ήταν λοιπόν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με αυτή και συγκεκριμένα με το μπουζούκι; 

Μ.Π.: Να σας πω τη αλήθεια όσο μεγαλώνω και δημιουργώ η απάντηση χάνεται ή αλλάζει όλο και πιο πολύ. Κάποτε η απάντησή μου ήταν ότι ο λόγος της επιλογής μου να παίξω μπουζούκι ήταν τα ακούσματα των γονιών μου. Όμως όσο περνάει ο καιρός φαίνεται όλο και περισσότερο ότι δεν είναι το μπουζούκι πρωταγωνιστής αλλά η ίδια η μουσική με κύριο μέσον το αγαπημένο μου όργανο που είναι το μπουζούκι και έμαθα πολλά πάνω σε αυτό. Όμως η σχέση μου με τη μουσική είναι βαθύτερη. Καταλαβαίνω βαθιά κάθε είδος και συνθέτω σε κάθε είδος που θα επιλέξω να ασχοληθώ με αυτό όπως με τη τζαζ ή την κλασική μουσική. Νομίζω ότι ο Θεός, μας τοποθετεί κάπου και μας αφήνει. Αν εμείς δούμε τον στόχο και πάμε προς τα εκεί, τότε γεννιέται μια πολύ δεμένη σύνδεση του εαυτού μας με το αντικείμενο που αγαπήσαμε περισσότερο από κάθε άλλο. Εκεί γίνονται θαύματα και η παρουσία του Θεού εντονότερη.  

C.S.: Έχετε συνεργαστεί με πολλούς αξιόλογους καλλιτέχνες. Ποιους θα λέγατε ότι έχουν αφήσει το στίγμα τους στη μέχρι τώρα μουσική σας διαδρομή και γιατί; Και με ποιον ή ποιους θα θέλατε να συνεργαστείτε; 

Μ.Π.: Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ένας από αυτούς τους ανθρώπους.  
Για μία εκ των βραβεύσεών μου είχε πει:  
«Χαιρετίζω την βράβευση του Μιχάλη Παούρη, γιατί εκτιμώ την προσφορά του στην αξιοποίηση του εθνικού μας οργάνου και στην εξάπλωσή του με συνθέσεις και διασκευές που απαιτούν δυνατή τεχνική και πλούσια έμπνευση.» Ένας άνθρωπος που δεν είδε μόνο το μπουζούκι και τις δεξιότητές μου αλλά και όλο το υπόβαθρο. Όταν ήμουν 15 χρονών η συνάντησή μας μου έμεινε. Μου είπε τρομερά λόγια όπως το γνωστό «Μου Θυμίζεις τον Χιώτη!» και άλλα πολλά που με γέμισαν με θάρρος και ευθύνη να ανακαλύπτω καθημερινά τον εαυτό μου και τις δυνατότητες μου. Η επόμενη τεράστια προσωπικότητα είναι ο Al Di Meola. Ο μεγαλύτερος κιθαρίστας των τελευταίων δεκαετιών που εξέλιξε την κιθάρα ραγδαία. Αυτός ο άνθρωπος με πίστεψε και με στήριξε από την πρώτη στιγμή. Από την πρώτη στιγμή που παίξαμε σε 20.000 κόσμο στο Reims στη Γαλλία. Από τότε μέχρι σήμερα είμαστε φίλοι. Μιλάμε τακτικά και βλέπει κάθε μου βήμα. Το δέος και ο σεβασμός που έχω για εκείνον δεν θα σβήσει ποτέ. Η συνεργασία μας ήταν και η αιτία να δεχθώ τεράστιο πόλεμο από τους παίχτες μπουζουκιού στον χώρο, ειδικά όταν είπε «Ο Μιχάλης Παούρης είναι ο πιο γρήγορος παίκτης στον πλανήτη Γη!» Όπως καταλαβαίνετε εκεί ξεκίνησαν πολλά. Διότι τότε όλοι προσπαθούσαν να μελετήσουν κάτι από τον Al Di Meola ενώ εγώ έπαιξα μαζί του, χωρίς πρόβα σε ένα από τα πιο απαιτητικά είδη μουσικής και δέσαμε σα να παίζαμε χρόνια. Τότε είχε πει «Τα ένστικτα του Μιχάλη είναι πολύ οξυμένα! Μου θυμίζει το (θρυλικό) τρίο κιθάρας με τον John και τον Paco!» Αυτός ήταν ο άνθρωπος που με παρουσίασε και για πρώτη φορά στο ξένο κοινό.  
Από Έλληνες καλλιτέχνες θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ με κάποιους αλλά πλέον σταμάτησα να χτυπάω πόρτες γιατί ήταν πάντα όλες κλειστές. Η δική μου πόρτα πάντα θα είναι ανοιχτή σε μια πρόταση, όπως πάντα ήταν, απλώς τώρα το φίλτρο είναι τεράστιο. Θα έκανα πολύ επιλεκτικά πράγματα και δεν θα αναλωνόμουν σε τίποτα χωρίς να έχει σοβαρή και στιβαρή μουσική υπόσταση. Τώρα πια επιθυμώ περισσότερο να εκπληρώνω μόνο την αγνή ανάγκη μου για δημιουργία. Τίποτα άλλο.  

C.S.: Έχετε μετανιώσει για κάποια συνεργασία σας, όχι όσο αφορά την επιτυχία της, αλλά για τον τρόπο με τον οποίο σας συμπεριφέρθηκαν; 

Μ.Π.: Ναι βέβαια. Αλλά δεν είμαι άνθρωπος που εκθέτει τους ανθρώπους οπότε δεν μπορώ να πω κάποιο όνομα ανοιχτά. Πάντως δεν είναι μία συνεργασία αλλά τρεις… Δεν με ενοχλεί όμως. Έχω ζήσει δεκάδες κακές εμπειρίες και έχω δει πολύ καλά τον κόσμο. Απλώς ο άνθρωπος που έχει καλή ψυχή πέφτει στο ίδιο λάθος διότι έχει την ανάγκη να εμπιστευθεί τον άλλον και να δει το αληθινό και ανθρώπινο εύρος του άλλου. Όμως η άλλη πλευρά δεν έρχεται πάντα με αγνές προθέσεις… Αν το δεις γλιτώνεις. Αν δεν το δεις έχει τα κόστη του. Ας είναι όμως όλοι καλά. Ακόμη και αυτοί που με κυνηγούν. Ο Θεός κρίνει, βλέπει και τοποθετεί τα πράγματα εκεί που πρέπει και στην ώρα που πρέπει. Εκεί κάθεται και η Ελπίδα μου για οτιδήποτε. 

C.S.: Ο Al Di Meola σας έχει χαρακτηρίσει ως τον πιο γρήγορο παίχτη εγχόρδων στον πλανήτη γη. Τι θα απαντούσατε στους επικριτές σας που λένε ότι ο συνδυασμός της τζαζ και της κλασικής μουσικής με τις καταβολές του μπουζουκιού δεν παράγουν ένα καθαρό ήχο; 

Μ.Π.: Ποτέ δεν τους πήρα στα σοβαρά. Έχουν πλήρη άγνοια και χάνουν το νόημα. Η τζαζ και η κλασική μουσική βασίζονται στους 7 αρχαιοελληνικούς τρόπους. Όλη η τζαζ αρμονία δεν στέκεται χωρίς αυτές τρεις κλίμακες. Το ίδιο και η κλασική μουσική. Όλος ο σύγχρονος πλανήτης διδάσκει τους δικούς μας αρχαιοελληνικούς τρόπους. Ιωνικός, Δωρικός, Φρυγικός, Λυδικός, Μιξολυδικός, Αιολικός και Λοκρικός. Πόσο πιο ελληνικά στοιχεία από αυτά; Οι άνθρωποι αυτοί κάνουν το τραγικό λάθος να διαγράφουν οτιδήποτε προηγείται του μπουζουκιού, του ρεμπέτικου και του λαϊκού τραγουδιού και επίσης με τον ίδιο τρόπο προσπαθούν να σβήσουν και το μέλλον. Δεν είναι όμως έτσι. Έχουν χάσει το μέτρο. Επιλέγουν τη μετριότητα και αφήνουν την Γνώση και την πειθαρχία εκτός. Παίζουν 100 τραγούδια και λέγονται σολίστες και καλλιτέχνες. Ακούνε μόνο ένα είδος με μανία και θεωρούν ότι μπορούν να έχουν άποψη σαν ενημερωμένοι ακροατές. Ακούνε ένα κομμάτι και ψάχνουν αμέσως αν μπορούν να το χορέψουν και όχι τι θα τους δώσει στην ολότητά του. Δεν είναι μόνο αυτό η μουσική αλλά και πάρα πολλά ακόμα. Πολλοί από αυτούς που με κατέκριναν, σήμερα είναι μαζί μου. Έτσι θα γίνει και με αυτούς. Ακόμη και να μη γίνει, είναι τόσο μικρός αριθμός μπροστά σε αυτούς που με αποδέχονται παγκοσμίως που στην πραγματικότητα δεν φαίνονται αν δεν τους βάλεις σε μικροσκόπιο.    

C.S.: Διδάσκετε μπουζούκι το τελευταίο διάστημα. Πιστεύετε ότι υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον από τους μαθητές σας; Έχετε ξεχωρίσει νέους βιρτουόζους; 

Μ.Π.: Διδάσκω 16 χρόνια. Από τότε που ήμουν 17. Έχω δει πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες και πολλά μικρά και μεγάλα ταλέντα. Η αφοσίωση και η πειθαρχεία είναι πολύ δύσκολη διαδρομή. Νομίζω πως σύντομα θα δούμε σπουδαία πράγματα διότι ενδιαφέρονται πολύ για τη μουσική μου οι μικρές ηλικίες 15-20 ετών. Αυτή η γενιά ίσως φέρει την αλλαγή και την εξέλιξη. Όταν λέω εξέλιξη, εννοώ την εκμάθηση του οργάνου ως μουσικός και όχι ως οργανοπαίχτης. Εγώ διδάσκω μόνο με αυτό τον τρόπο. Δεν διδάσκω τραγούδια στους μαθητές μου ούτε κλισέ ασκήσεις. Διδάσκω μόνο πράγματα που προκύπτουν από τα τόσα χρόνια συνεχούς έρευνας και γνώσης. Έτσι ο μαθητής πατάει στα πόδια του και κατανοεί αυτό που ακούει από όπου και αν προέρχεται. 

C.S.: Έχοντας πλέον διανύσει μια αρκετά μακρά πορεία στον χώρο της μουσικής, ποια είναι η σημαντικότερη συμβουλή που θα δίνατε σε ένα παιδί που τώρα ξεκινά τις μουσικές του αναζητήσεις; 

Μ.Π.: Θα του έλεγα να κλείσει τα αυτιά του σε κάθε φωνή που θα προσπαθήσει να τον σταματήσει από αυτό που επιθυμεί να κάνει στη μουσική. Να μη θέλει να είναι αρεστός και να μην κυνηγάει το να ευχαριστεί τον ακροατή αλλά μόνο την ψυχή του με αληθινή αγάπη για αυτό που κάνει. Να είναι ανοιχτά τα αυτιά του σε καθετί και να το φιλτράρει παίρνοντας μόνο όσα θετικά έχει. Όπως και στο δέντρο. Παίρνουμε τους καλούς καρπούς μόνο και τους άλλους τους αφήνουμε να πέσουν μόνοι τους. Δεν τους ρίχνουμε εμείς. Το πιο σημαντικό, σεβόμαστε τους πάντες όσο καλύτεροι και αν είμαστε. Να είναι αληθινοί, με αυτοπεποίθηση που έρχεται μόνο μέσω της γνώσης και ταπεινοί που έρχεται μόνο μέσα από την καλοσύνη της καρδιάς. 

C.S.: Πως ερμηνεύονται για σας οι εξής λέξεις; Θα θέλαμε να μας απαντήσετε μονολεκτικά. 

Μουσική: Προορισμός 

Μπουζούκι: Μέσον 

Ελλάδα: Φως 

Ταύρος: Ταυτότητα  

Οικογένεια: Δύναμη 

C.S.: Η υφήλιος είναι στη μέση μιας μεγάλης πανδημίας. Πώς βιώνετε την όλη κατάσταση και σε τι βαθμό σας έχει επηρεάσει στις καλλιτεχνικές σας αναζητήσεις; 

Μ.Π.: Η αλήθεια είναι ότι όλα έχουν παγώσει. Εννοώ τις εμφανίσεις μου στο εξωτερικό. Φανταστείτε ότι κέρδισα το 1ο Παγκόσμιο Βραβείο κλασικής μουσικής και με κάλεσαν να το παραλάβω και να παίξω στο θρυλικό Albert Hall του Λονδίνου. Όμως μετά από κάποιες ημέρες ανακοινώθηκε η αναβολή της απονομής και το 1ο αυστηρό Lockdown που είχαμε τον Μάρτιο. Η απονομή έχει πάει για φέτος που ευελπιστώ ότι θα τα καταφέρουμε να πάμε. Είναι άλλο ένα σπουδαίο γεγονός που περιμένουμε να γίνει. Καλλιτεχνικά όχι η πανδημία δεν επηρέασε τις αναζητήσεις μου διότι πάντα έχω ένα πρόγραμμα γεμάτο με στόχους και χρονοδιαγράμματα για όλα αυτά. Επομένως, ακολουθούσα την ίδια ρουτίνα καθημερινά με επίκεντρο τη μουσική. 

C.S.: Ποια τα κοντινά μελλοντικά σας σχέδια; 

Μ.Π.: Η νέα μου εταιρεία VIRTUOSO BY MICHAEL PAOURIS www.thevirtuosocompany.com  κάθε μήνα παρουσιάζει στον κόσμο και κάτι νέο. Φανταστείτε ότι από τον Οκτώβριο μέχρι και σήμερα έχουν κυκλοφορήσει 4 νέοι δίσκοι και 2 νέα βιβλία. Έτσι λοιπόν κάθε μήνα ετοιμάζω και κάτι όπως το 3ο κονσέρτο μου που έρχεται για σόλο Μπουζούκι και μεγάλο σχήμα Μπουζουκιών. Η τελευταία δουλειά που παρουσιάζουμε είναι το 2ο κονσέρτο μου για σόλο Μπουζούκι και μικρό σχήμα Μπουζουκιών που λέγεται «ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ» 6 + 1 Ημέρες Δημιουργίας του Κόσμου. Είναι η αφήγηση της εβδομάδας της Δημιουργίας του κόσμου του κεφαλαίου Γένεσις από την Αγία Γραφή. Διαβάζω εγώ τις εφτά ημέρες της Δημιουργίας του κόσμου και για κάθε ημέρα έχω δημιουργήσει και κάτι μοναδικό. Οι εφτά αυτές ημέρες συνθέτουν το 2ο κονσέρτο μου και μπορείτε να το ακούσετε εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=Szpu0bF0kDA

C.S.: Θέλουμε να δίνουμε την ευκαιρία στους φιλοξενούμενους μας, να κλείνουν εκείνοι με τον τρόπο που επιθυμούν την συζήτηση μας. Οπότε, πως θέλετε να κλείσουμε αυτή την κουβέντα; 

Μ.Π.: Επιθυμώ να κλείσει η συζήτησή μας με τον ίδιο τρόπο που ξεκίνησε. Ευχαριστώντας σας για μια ακόμη φορά που μου δώσατε την ευκαιρία να μιλήσω για την πορεία μου. Αυτό γίνεται σπάνια και εκτιμώ βαθύτατα αυτή την πρόσκληση. Σας ευχαριστώ από καρδιάς.