Εξεγέρσεις και επαναστατικές προσπάθειες 1457 - 1821

Εξεγέρσεις και επαναστατικές προσπάθειες 1457 - 1821

Για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, ο αγώνας για την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό δεν άρχισε στις 25 Μαρτίου 1821. Η ημερομηνία αυτή σηματοδοτεί την έναρξη της τελευταίας  φάσης, της πιο πολυαίμακτης και τελικά νικηφόρας, μιας σύγκρουσης μακραίωνης, σκληρής και αδυσώπητης, όπου άντρες και γυναίκες, κατέθεσαν με τραγική απλοχεριά τη ματωμένη συμβολή τους. 

Ο αγώνας για την λευτεριά ξεκινά με εξεγέρσεις και επαναστατικές απόπειρες  το 1457, μόλις 4 χρόνια μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τον οθωμανικό στρατό με επικεφαλής τον σουλτάνο Μωάμεθ Β΄και αποτελεί συμβατικά την αρχή της κυριαρχίας των Οθωμανών στη σημερινή περιοχή της Ελλάδας, αν και στον ευρύτερο ελληνικό χώρο ξεκινάει χρονολογικά παλαιότερα. Η τελευταία εξέγερση ήταν η Επανάσταση του 1821, όπου μετά το τέλος της  δημιουργήθηκε το σύγχρονο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος

  • 1457 - 1472: Εξέγερση στη Μάνη το 1457 Ελλήνων κατά Τούρκων από τον Βησσαρίωνα.
  • 1466, Αύγουστος: Εξέγερση στην Πάτρα υπό τον μητροπολίτη Πατρών Νεόφυτο 
  • 1479 - 1481: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1479 Ελλήνων από τον Κροκόδειλο Κλαδά στη Μάνη και Θεόδωρο Μπούα στο Άργος, καθώς και στη Μακεδονία. 
  • 1492 - 1496: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1492 Ελλήνων κατά Τούρκων από τον αρχιεπίσκοπο Δυρραχίου, Ανδρέα Παλαιολόγο, Κωνσταντίνο Αριανήτη στην Ήπειρο και Θεσσαλία. Ακολούθησε σφαγή Ελλήνων και λεηλασία της χώρας.
  • 1501: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1501 Ελλήνων κατά Τούρκων από Ευρωπαίους ηγεμόνες
  • 1503: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1503 Ελλήνων κατά Τούρκων από τον Μάρκο Μουσούρο.
  • 1525: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1525 Ελλήνων κατά Τούρκων από τον Ιάννο Λάσκαρη.
  • 1531: Ανακάλυψη της επαναστατικής απόπειρας στη Ρόδο και σφαγή του μητροπολίτη Ευθυμίου και άλλων.
  • 1532. Επανάσταση στην Πάτρα με τη βοήθεια του ισπανικού στόλου υπό την ηγεσία του Ανδρέα Ντόρια.
  • 1565: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1565 στην Ήπειρο για το παιδομάζωμα.
  • 1571: Μετά τη ναυμαχία της Ναυπάκτου (7 Οκτ. 1571), οι Έλληνες σε πολλά μέρη έλαβαν θάρρος και έκαναν εξεγέρσεις με την υποκίνηση και των δυτικών δυνάμεων. Οι δυτικοί όμως δεν πρόσφεραν ουσιαστική βοήθεια και οι εξεγέρσεις κατανικήθηκαν σε λίγους μήνες. Εξεγέρσεις το 1571 έγιναν στην Ήπειρο,τη Μακεδονία (Χαλκιδική, Σέρρες, Θεσσαλονίκη, Αχρίδα, Μπλάτσι, Κατράνιτσα) και στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο από τους Μελισσηνούς ) ο Μακάριος μητροπολίτης Μονεμβασίας και ο αδελφός του Θεόδωρος). Ακολούθησαν σφαγές στην Παρνασσίδα, Μακεδονία, Πελοπόννησο, τον Άθω και στα νησιά. Επανάσταση έγινε και στην Πάτρα υπό την ηγεσία του Παλαιών Πατρών Γερμανού Α' και προκρίτων. 
  • 1583: Εξέγερση Βόνιτσας – Ξηρομέρου 1583 στην Ήπειρο, Αιτωλία, Ακαρνανία από τους Θεόδωρο Μπούα - Γρίβα, Πούλιο Δράκο, Μαλάμο. 
  • 1596: Εξέγερση στη Χειμάρρα με συμμετοχή του αρχιεπισκόπου Αχρίδος Αθανασίου. 
  • 1600: Εξέγερση του μητροπολίτη Λαρίσης και Τρίκκης Διονύσιου και του μητροπολίτη Φαωαρίου Σεραφείμ στη Θεσσαλία.
  • 1609: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1609 στην Κύπρο και στη Μάνη. 
  • 1611: Εξέγερση στην Ήπειρο από το Διονύσιο το Φιλόσοφο. 
  • 1659. Εξέγερση χωριών της Μεσσηνίας, Λακωνίας και Αρκαδίας με τη βοήθεια του ενετικού στόλου υπό τον Μοροζίνη. Στο δεύτερο ήμισυ του Μαρτίου καταλαμβάνεται για λίγο η Καλαμάτα. Ηγετικό ρόλο έπαιξαν δύο ιερείς. 
  • 1659 - 1667: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1659 στη Μάνη. 
  • 1684 - 1688: Έκτος Βενετοτουρκικός πόλεμος και κατάληψη Αιτωλοακαρνανίας, Πελοποννήσου και Αθηνών με αρχηγό τον Φραντζέσκο Μοροζίνι. Στις εχθροπραξίες συμμετείχαν Έλληνες οπλαρχηγοί, με κυριότερο τον Μεϊντάνη στην Ανατολική Στερεά, Θεσσαλία και Δυτική Μακεδονία.
  • 1696 - 1699: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1696 από τον Γερακάρη και άλλους .
  • 1705: Εξέγερση της Ημαθίας του 1705 στην Ημαθία υπό τον αμαρτωλό Ζήση Καραδήμο για το παιδομάζωμα.
  • 1716: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1716 στη Μακεδονία (Κοζάνη, Βόιο, Εορδαία, Κιλκίς κ.α.) υπό τον μητροπολίτη Ζωσιμά Ρούση.
  • 1717: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1717 στην Ακαρνανία από τον Τσεκούρα.
  • 1749: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1749 στη Μακεδονία και στις Βόρειες Σποράδες. 
  • 1766 - 1770: Ορλωφικά από τους Γ. Παπάζωλη, Π. Μπενάκη, Α. Ψαρό, Ν. Φουρτούνη, Σπ. και Ι. Μεταξά, Χρ. Γρίβα, Στ. Γεροδήμο, Σουσμάνη, Κομνά, Τράκα, Μητρομάρα, τους Νοταράδες, Γ. Ζιάκα, Ακ. Χατζημάτη και Ι. Φλώρο. Προδοσία των Ορλώφ και σφαγές Ελλήνων στην Πελοπόννησο και την Στερεά Ελλάδα.
  • 1770 - 1771: Ελληνική εξέγερση στα Σφακιά της Κρήτης υπό το Δασκαλογιάννη.  
  • 1788 - 1792: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1788 από τους Λάμπρο Κατσώνη και Ανδρέα Ανδρούτσο με ταυτόχρονη εξέγερση σε Βορειοδυτική Μακεδονία (περιοχές Κορεστιών, Περιστερίου, Μοριχόβου).
  • 1806 - 1807: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1806 από τους Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, Νικοτσάρα, τους Λαζαίους, Γεώργιο Τζαχίλα, Βασίλειο Ρομφέη και τον Νικόλα Τσάμη. 
  • 1808: Ελληνική επαναστατική απόπειρα 1808 από τους παπα – Ευθύμιο Βλαχάβα, Θεόδωρο Βλαχάβα και Δημήτριο Βλάχο, Νικοτσαρά και τους Λαζαίους. 
  • 1821 - 1828 ή 1830: Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Πηγή: Διαδίκτυο